Sınıf (Clasis) : Asteroidea (Deniz Yıldızları)
12 Temmuz 2013 Cuma
Farklı Fosilleşme Ortamlarında Gerçekleşen Başlıca Fosilleşme Olayları Şöyle Özetlenebilir:
Karbonlaşma( Kömürleşme) : Bitki fosilleri deniz, göl ya da bataklık gibi su ortamlarında gömülerek fosilleşebilir. “Kömürleşme” de denen bu karbonlaşma olayı sonucunda bitkiler kısmen veya tamamen değişerek kömür - fosil haline gelebilirler.
Petrifikasyon: Bazı durumlarda hayvan kabukları ve kemiklerinin içindeki boşluk ve gözenekler kalsit, silis ve demirce zengin sularla dolarak kristalleşebilir. Dolayısıyla bu organizma kalıntılarının mineral bileşimleri değişir. En iyi bilinen petrifikasyon tipi, silisce zengin suların bitki hücrelerinin içine girmesi ve bitki kalıntılarını silisleştirmesidir.Buna silisleşmiş ağaçlar örnek olarak verilebilir. Yani bitkiler kaya halini alıyor.
Yumuşak dokuların korunması yoluyla fosilleşme: Bazen çok özel korunma koşullarında, organizmaya ait deri, tüy, doku gibi bazı parçalar bozulmadan fosilleşebilir. Örneğin; Sibirya’da buz kütlelerinin içinde milyonlarca yıl bozulmadan bütün olarak kalmış mamut fosilleri kalmıştır. Bu fosillerde hayvanların midelerindeki yiyecekler bile korunmuştur.
Bu olağanüstü koşullar sadece soğuk bölgelerde değil, sıcak ve kurak iklimlerde de oluşabilir. Mumyalaşma, adı verilen kuruma yoluyla fosilleşme sürecinde, yumuşak dokular bakteriler tarafından çürütülmeye fırsat kalmadan kısa sürede kurur. Çin’in Jehol bölgesinde bu şekilde kuruma yoluyla fosilleşmiş, derileri ve tüyleriyle olduğu gibi korunmuş dinozor ve kuş fosilleri bulunmuştur.
Organik kapanlar: Bir organizmanın amber, doğal asfalt veya çürümüş organik madde içinde hapsolunarak korunması sonucu oluşan fosilleşme şeklidir. Örneğin, bu organik kapanlardan amberler, ağaç reçineleridir. Ağaçtan akan reçine böcek, örümcek veya küçük kertenkelelerin üstüne düşebilir. Hemen katılaşarak sertleşen bu madde içindeki hayvan hiç bozulmadan ve tüm detaylarıyla milyonlarca yıl boyunca kalabilir.
Bir çeşit petrol kalıntısı olan doğal asfalt suyla örtülmüş olabilir. Çevrede yaşayan hayvanlar, bu sudan içmek için geldiklerinde, suyun içine düşebilirler. Böylece yapışkan zeminden kurtulamayan hayvan hiç bozulmadan asfalt içine korunur. Bu tip olağanüstü ortamlarda fosilleşmiş hayvanlara Amerika’da Kaliforniya bölgesinde rastlanmıştır.
Bataklıklarda bir başka organik kapan ortamlarıdır. Asidik özellikte olan bataklık ortamları organik malzemeyi bozsa da, nispeten daha sağlam olan kemikler bozulmadan kalabilir. Örneğin, Danimarka da bir bataklık ortamında 2.000 yıl öncesine ait fosil kalıntıları bulunmuştur.
İz fosiller: Organizmaların kusmuk pelletleri (topak ), dışkı pelletleri (koprolit= fosilleşmiş dışkı ) gibi hareket, hareketsizlik, beslenme, sürünme ve eşelenme gibi yaşam faaliyetlerinin sonucu olan izler de fosilleşebilir. Bunlara iz fosiller denir.
Anahtar fosil (Kilavuz fosil) : Geniş bir coğrafyada yaşamış ama kısa bir süre hayatta kalmış canlıların fosillerine denir. Örneğin
¨Trilobit¨ adı verilen eklembacaklı türü, deniz kenarlarında kambriyen döneminde yaşamış ve soyu tükenmiş bir anahtar fosildir. Foraminifer denen tek hücrelilerin ¨Nummulites¨ cinsi üst paleosen-alt oligosen döneminin ve omurgasızlardan, cephalopodlardan (kafadan bacaklı) ¨Ammonit¨ türleri Jura döneminin anahtar fosilleridir.
Anahtar fosilin özelliği bulunan diğer fosillerin yaşının belirlenmesinde rol almalarıdır; örneğin aynı tabakada bulunmuş tüm fosillerin yaşı aynıdır eğer bulunan tabakada 1 adet Ammonit varsa o zaman o tabakadaki her fosil jura dönemine aittir denilebilmektedir. Paleontoloji açısında önemli yani.
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)